<- Terug


BassBlog #14 "Think like a drummer"


Na de commotie van vorige week over jamsessies en dergelijke, nu eens even een wat luchtigere blog: "De rol van de drummer" - waarschijnlijk een van de meest onderschatte instrumenten (muziektheoretisch gezien). Dit omdat het voor menig leek en/of zelfs voor toonhoogte-beïnvloedende muzikanten onduidelijk is, ofdat het drummen niet slechts het "mee-rammelen" op wat ketels en metalen platen is of misschien toch meer in zich verbergt.
 
Waarom en hoe ritmes onze motoriek en emotie beïnvloeden is nog lang niet haarfijn uitgeanalyseerd. Er zijn wel kuddes wilde speculaties, aannames en onbewezen theorieën over, maar dat ritmes ons als mensen zijnde bindt, dat is een algemeen aanvaard feit. Ram ergens een 4-on-the-flour bassdrum onder in een regelmatig ritme, en hup, alle hoofdjes bewegen zo in één keer van voor naar achteren mee. Dat is dus een vrij krachtig wapen want blijkbaar kan zo'n laag frequente repeterende puls een sociale fysieke binding tussen mensen teweegbrengen van heb ik U daar. Hele mensen-massa's kun je hiermee dus in beweging brengen op een manier waarop menig religieus leider jaloers kan zijn.
Ritmesectie zou dan dus ook eigenlijk als ritme-sekte opgeschreven mogen worden :) .
 
Het zit vaak in de repeterende pulserendheid van de (drum)ritme-goeroe wat een menigte spontaan als een machinale flashmob aan elkaar bindt. Ritme dus als 'bindtmiddel'. Dat vergt dus ook een hele andere benaderingswijze dan de categorie melodiemakertjes die denken dat harmoniën en melodie de belangrijkste peilers van muziek overdracht zijn. Alledrie zijn echter nodig voor een goed stukje muziek: Ritme, Harmonie en Melodie. Maar zeker in de pop-muziek is de pulserendheid, die het mogelijk maakt het lichaam regelmatig te laten bewegen, van enorm belang en heeft zelfs een behoorlijk prominente rol aangenomen. In de laatste decennia zijn er zelfs hele hitfabrieken enkel gestoeld op rimtes en ritme-machines. En ritmes komen uit Afrika, en harmonieën uit West-Europa (je weet wel, dat zooitje wereldverbeterende(?) kolonisten). De huidige grooves zijn echter nog steeds allemaal terug te voeren tot 'our brothers from otha'mothers' daarro. Melodieën zijn hedendaags vaak verbastert tot fragmenten en dus de thema's kort en simpel. In de (westerse) klassieke muziek hebben we alle mogelijke ellenlange uitgesponnen melodieën al uitgeprobeert en zo ook allerlei mogelijke moeilijke harmonieën, via contrapunt tot contrastpunk. Tegenwoordig zijn de harmonieën (als ze al te vinden zijn) vaak gelayerde simpele fillers ipv uitgedokterde killers. En onze muziek is meer en meer gefundamenteerd op vooral de 'beat', juist de 'groove' van het ritme.
 
Daar gaan we dus ook maar even dieper op in, want waar menige jonge aanstormende (bassist) denkt dat zijn grondtoon patroontjes saai zijn - ze dus ook saai speelt - en ze dus daardoor ook saai gaan klinken, maakt hier dus een enorme benaderingsfout! Lock die beat! Chase the pulse! Want anders kun je met die benaderings wijze van 'saaie patroontjes' nog veel beter zeggen: "Drummen... da's pas saai".
 
Neem bijvoorbeeld een standaard pop/rock liedje van 3 minuten en 20 seconden: Bassdrum op tel 1, 2-e en 3, Snare op 2 en 4, en de achtsten feel even meetikken op de Hihat... Het ziet er fysiek nog wel leuk uit, al dat gemaai met je armen, maar dan ben je er ook wel klaar mee. De grootste variatie binnen zo een hitsong-nummer die je als drummer hebt is het aftikken, en dat hebben ze er i de studio dan weer afgeknipt... Maar toch zijn drummers zich vaak veel meer bewust dan welke muzikant ook over hun taak als rimtische machine. Want als de drummer het opfùkt, dan fùkt 'ie de hele band up... Dus naast fysieke inspanning, ook focus alom, die...snare....moet....op......2....en...4.....die....snare....moet...op...2...en....4...en...die....Bassdrum...moet...op....1....en....op....3...en...op...1....en...op....3.... Om die beat dus maar in stand te houden. Chasing the pulse!
 
Dat blijkt dus op zichzelf al een full-time job te zijn. En dat is ook waar de bassist (of ander ritmisch geörienteerd instrument , slag-gitaar bijvoorbeeld) welke daarbij ook nog eens mooi zou kunnen fraseren, heel mooi met toonlengtes zou kunnen spelen, sound zou kunnen maken, dynamische verschillen zou kunnen aanbrengen, accentueren, legato (aaneengebonden) of stacato(kort(maar krachtig!)), toch zijn hele partij in de soep laat draaien omdat "het alleen maar toon of akkoord 'Em' " is... Vervolgens dan ook nog denkt dat deze Em-partij dus ook makkelijk met een (aantal) open (oncontroleerbare) snaar(en) kan, én ook nog eens een biertje kan drinken met de linkerhand, om maar te kunnen show-offen dat 'ie toch echt wel cool is.... maar als resultaat het hele bouwerk van de drums onderuit haalt en een grote acoustische luchtvervuiling creëert door ongecontroleert zompig laag / of flebberende kletterende snarenvibraties de tent in sturen...
 
Het aan en invullen en constant houden van de ritmeflow moet ten eerste op nummer één staan! En niet het feit dat het linkerhandje op de bashals niet heen en weer beweegt met cool uitziende flitsende licks die iedereen in de weg zitten (en niet uitkomen)... Just Think Like a Drummer ! Zo vormt de bassist (en samen met de rithmische harmonisant) de tandem met de ritme goeroe, nee sterker nog, is essentieel onderdeel van de ritme machine en moet zich daar ook op focussen en zich niet laten afleiden door de lick'n'riff-salvo's van de gitarist of toetsenicht. Éérst die ritme motor, die moet draaien, en pas dan komt dat andere toontje. Maar dat is voor menig jonge garde lid saai en wordt al snel als onbelangrijk ervaren en daardoor zwaar ondergewaardeerd.
 
Op zich is dat ook niet raar. Wanneer je net begint op een (pre)-puberale leeftijd met het bespelen van een instrument treedt je survival-of-the-fittest mechanisme direct in werking. Essentie en Potentie zijn dan niet van elkaar te onderscheiden. De jonge held wilt het maximale uit het instrument halen en focussed vaal alleen maar op snelheid, coolheid en imponeerbaarheid. Bruikbaarheid wordt pas na het in balans komen van het testoron gehalte met je andere (wèl denk en sensibiliteit-)hormonen bereikt. Bijna elke jonge speler gaat op zoek naar de extremen van zijn instrument en kunnen in voornamelijk snelheid en kracht. Dat is een normaal puberaal proces. En deze menselijke eigenschap is ook zeer bruikbaar in ons overlevingsmechanisme. Ons lichaam is daar zelfs op gebouwd. Het ontwikkelen van je (fijne)motorische skills gaat het best in de groei. En 'modder nee-tjur' heeft er ook nog eens voor gezorgd dat die aandrang daarvoor - het ontwikkelen van imponeerende googel truukjes - dus ook heel groot is. Snelheid, kracht en de daaruit volgende versiertruukjes. Souplese en nuanceren kan dan later altijd nog. Dus vandaar ook dat menige jonge held zichzelf verdrinkt in 11.243 of meer noten per seconde... Sommige instrumentalisten komen daar in een later stadium gelukkig vanaf. Ik zeg sommige, lees het nog maar een keer 'Sommige instrumentalisten komen daar in een later stadium gelukkig vanaf'....anderen dus niet, die blijven het verzieken voor de rest... eh.. ik bedoel, die komen daar dus niet vanaf ;)
 
Terug naar fundamentalisme voor de ritmemachine onderdelen: De saaiheid die jonge (bassisten of ander rimische harmonie-invullers) met die ene enkele E- noot (of E-achtig akkoord) voelen komt dus voort uit het feit dat ze (linkerhand)technisch niet uitgedaagd worden (maar eigenlijk wel 'tevergeefs' mentaal uitgedaagd worden op het gebied van focus) en daar ook de essentie (nog) niet van inzien.
 
Aangeboren dus, een kadootje bij het menselijk geboren zijn. Ff wachten is nu het devies. Maar wat ik menig speler en niet alleen bassist eigenlijk mee wil geven is dat die snelle noten vaak niet de essentie is maar juist het in stand houden van het ritme, en daarmee de groove, de absolute essentie is. En dat dat al een lastige taak is omdat goed te doen. Simpele partijen zijn vaak moeilijker te spelen dan ingewikkelde, omdat bij ingewikkelde partijen de focus meer ligt op het technisch kunnen dan alleen maar op de ritmeflow binnen een repeterend geheel. Maar juist die 'simpele' partijen met overtuiging en de juiste energie en timing spelen, daar zit het hem in. Niet in het noten-circus. Tenzij je een publiek voor concertgebouw-klapstoeltjes-waarop-je-niet-kunt-bewegen wilt bereiken... In het huidige muziek klimaat is de rimtesekte nog steeds numero uno!
 
Tot de volgende klap!



Lees meer:

<- Terug