<- Terug


BassBlog #31 'Vocal Cues' ofwel 'spelen-op-gevoel' (leadsheets 2)


'Vocal cues', bijna allemaal gebruiken we ze in de muziek maar wat zijn het eigenlijk? Voor sommigen zijn het de vervanging van leadsheets, voor anderen een aanvulling op... We kunnen niet zonder maar zeker niet enkel en alleen maar met ze...
 
Over het onderwerp leadsheets kunnen boeken vol worden geschreven, maar de essentie van het geheel is dat de overall structuur (visueel) duidelijk wordt zodat je kunt anticiperen op wat gaat komen in plaats van anticipeert op wat er zojuist gebeurd is...eh..was.
 
Echter, beginnende -en ook veel auditieve- muzikanten werken helemaal niet met leadsheets. Nooit, of amper. En zij snappen ook niet waarom leadsheets hoe langer hoe belangrijker worden wanneer je dieper in de muziek duikt (zeker wanneer je het niveau 'kopieermachine' of 'na-spelen-wat-je-denkt-te-horen' voorbij bent). Maar hoe werkt dat dan bij hen? Zij werken met de zogenaamde "vocal cues". (En dat doen leadsheeters ook vaak nog steeds, maar niet 'enkel en alleen').
smurf cues
Vocal cues, wat zijn dat dan? Een vocal cue -het woord zegt het al- is een cue (ofwel een 'teken') die de zang/melodie/tekst geeft. Je herkent het woordje, de zin of het melodietje waarna je over moet gaan naar het volgende stukje. Een (vocaal) herkenningspunt dus.
 
Vocal cues werken goed gedurende het straight forward spelen van een liedje. Wat er eigenlijk gebeurd; Je speelt op hetzelfde moment het liedje af in je hoofd als dat je het in het echt speelt. Je speelt dan 'intuïtief' het goede ding omdat je je aanknopingspunten in negen-van-de-tien gevallen hebt gekoppeld aan een herkenbare vocale uithaal of een aankondigende of afsluitende zin. Dat is ook wat veel muzikanten verwarren met 'spelen-op-gevoel' of 'spelen-met-je-hart'. Zij kunnen niet met een leadsheet werken omdat ze òf moeten lezen òf moeten luisteren naar het liedje (in hun hoofd). Ze kunnen nog niet willekeurig in-time schakelen van helikopterview (je totale songstructuur/leadsheet) naar 'the-right-note-at-right-this-moment'.
 
Wanneer je één bandje hebt met een 20-tal covers waar je het laatste half jaar wekelijks aan gewerkt en geploeterd hebt, zijn vocal cues over het algemeen prima afdoende om je door een nummer heen te kunnen worstelen van begin tot eind. Totdat plots deze lineaire op vocale cues gestoelde structuurherkenning wordt losgelaten. Dan begint de verwarring.
 
Communicatie in zo'n bandje gaat dan ook vaak als: "We pakken het nummer op bij het tweede refrein" (omdat bijvoorbeeld de overgang van het tweede refrein naar de brug hapert). Waarna het spelen van het tweede refrein vaak nog wel goed gaat maar dat dan daarna meteen de brug komt is dan al lastiger. En vervolgens zegt het bandje al snel (omdat de helft van de band het tweede couplet inzette in plaats van de brug omdat ze dachten dat ze bij het eerste refrein waren); "ok, ok, we pakken het nummer op bij het eerste refrein... of, eh, na het tweede couplet... (Moeilijke blikken alom)... eh, ok vanaf het eerste couplet (nog meer vraagtekens boven de hoofden)... eh... doe maar vanaf het intro". Want ineens is iedereen de weg kwijt omdat men onbewust op zoek gaat naar die f*cking vocal cues...
 
Uiteindelijke gevolg, het bandje heeft eigenlijk geen zin meer om op dat micro niveau de overgang-van-tweede-couplet-naar-de-brug te oefenen omdat dat hele nummer dan weer voorbij moet komen en ook dat werkt eigenlijk ook al verwarrend want dan weet je op een gegeven moment (na twee keer het liedje helemaal te hebben gespeeld) ook niet meer of dat je couplet 2 nu al wel of niet gehad hebt, en het bandje besluit: "normaal gaat het eigenlijk best wel goed, dus volgende keer, dan doen we het weer goed, laten we het nummer niet kapot spelen... op naar het volgende nummer"...Maar wanneer je het nummer niet 3 keer foutloos achter elkaar kunt spelen, zitten er nogal wels wat haken en ogen aan... Dan is de structuur/akkoorden/riffjes-vorm nog helemaal niet duidelijk... in plaats van 'niet helemaal duidelijk'...
 
Wanneer je nu met een leadsheets werkt en je jezelf niet blind staart op wat er op je ipad, papier, tablet, pdf of jpg staat komen de vocal cues nog steeds erg van pas. Maar nu zijn ze een aanvulling op het geheel. Je kunt gewoon je riffjes neerleggen, je groovjes ronddraaien, ronken en pompen op je bas (vanuit-je-gevoel) totdat het verlossende cue-tje komt en je weet: Aha - Refrein! (En daarna komt nog de brug via die break en een solo met een speciaal rifje in maat 14 en tweemaal refrein on cue, zie ik op m’n leadsheet;) )
 
Er is dus niets mis met vocal cues, echter, ze zijn onderdeel van het groter geheel en niet zelfstandig zaligmakend.
 
Ugh, basseric heeft gesproken (vocal cue voor:), op naar de volgende!



Lees meer:

<- Terug